Kadın Futbolu Toplumsal olarak ne kazandıracaktır?
• Aile ilişkilerini olumlu yönde gelişecektir.
• Sosyal yaşamda aktif rol alacaklardır.
• Akademik olarak başarılı olacaklardır.
• Kadın – Erkek ayırımı azalacaktır.
• Daha sağlıklı birey olmakla birlikte, ülkemizde sağlıklı insan sayısı artacaktır.
• Toplumda kadına bakış açısı değişecektir.
• Spor kültürü ile yetişecek ve arkadaşlarını da spora kazandıracaktır.
• Spor kültürü ile yetişecek ve spor kültürünü anne olarak çocuklarına, birey olarak da topluma yansıtacaktır.
Kadın Futbolu ile Erkek Futbolu Arasındaki Farklar:
Kadın futbolu ile erkek futbolu arasında küçük farklar vardır…
10-12 yaşlarına kadar kız ve erkek çocuklarının
paralel büyüme ve gelişme gösterdiği
gözlenmektedir. Ancak 12 yaş sonrası kızlarda
östrojen, erkeklerde ise testosteron
hormonunun fazla salgılanmasıyla cinsiyetler
arasında farklılaşma belirgin olarak ortaya
çıkmaktadır.
Farklılıklar:
• Vücut Yağ Yüzdesi
• Kas Sistemi
• Sinir Sistemi
• Hormonal Sistem
• Egzersiz ve Kan
• Kalp ve Dolaşım Sistemleri
• Solunum Sistemleri
• Isı Uyumu
• Enerji Kaynakları
Bu farklılıkların kadın futbolculara sağladığı avantaj ve dezavantajlar
çerçevesinde dikkat edilmesi gereken noktaları şöyle sıralayabiliriz:
Vücut yağ yüzdesi
Kadınlarda erkeklere oranla iki kat daha fazladır. Yağ dezavantaj
doğuran bir kitledir.
Kas sistemi
Kadınlarda kas kitlesi aynı ölçülerdeki erkeğe nazaran %15-20
daha az orandadır. Kas tonusu ve kas kuvveti daha zayıftır. Kaslar
daha kolay yorulur ve verimi düşüktür. Kas tendonları kadında
daha düşük, daha zayıf ve daha gevşektir. Bu durumdan dolayı
eklemler daha fazla hareketlilik kazanır. Yani esneklik ve
eklemlerin hareketlilik açıları erkeklere oranla daha geniştir.
Bu nedenle kadınlarla yapılacak antrenmanlarda
çalışmanın şiddeti, tekrar sayıları, yaş grubu ve cinsiyet göz
önüne alınarak hazırlanmalıdır.
Sinir sistemi
Kadınların motor ve nörovejatif sistemle ilgili reaksiyon zamanları
daha süratlidir. Piskolojik açıdan bakıldığında kadınlar genellikle
erkeğe oranla daha heyecanlıdır. Bu durum yarışma sporlarında
kadın için önemli dezavantaj olarak görülür.
Ancak dezavantajı avantaja çevirmek mümkündür.
Oyuncunun yarışma ortamını, antrenmanda da yaşamasını
sağlamak, deneyim ve tekrarlarla onu olumlu yönde
geliştirecektir.
Hormonal sistem
Kadınlarda cinsel olgunlaşma ilk olarak menstruasyonla başlar.
Buna menarş denir. Testosteron hormonunun salgısıyla kas
gelişimi artış gösterirken, östrojen hormonlarının salgısıyla yağ
hücreleri gelişmektedir.
Kadın futbolcuların menarş dönemlerindeki ağrı ve buna
bağlı olarak antrenman yapamama durumu, yüzdeye
vurulduğunda çok azdır. Yapılan araştırmalar menarş
döneminin ikinci gününden itibaren performansta yükselme
olduğunu ortaya koymuştur.
Spor yapan kadınların, menarş ağrılarında azalmalar
gözlemlenmiştir.
Egzersiz ve kan
Hemoglobinin 10 mm kandaki oranı kadınlarda 14 gr kadardır.
Erkeklerde ise bu oran 15-16 gr civarındadır. Kadınlardaki
hemoglobin oranının azlığı ile menstrual dönemlerde büyük
miktarda demir kaybı meydana gelmektedir. Bu da erkeklere
nazaran %25 az hb' ne sahip olan kadınlar için aerobik
performansı olumsuz etkileyen bir durum olarak görülmektedir.
Aerobik kapasite
Erkeklere oranla kadınlarda daha düşüktür.
Enerji kaynakları
ATP (Adenozin Trifosfat) ve PC (Fosfokreatin) bakımından
kaslarda bulunan miktar erkek ve kadında eşit olarak
gözlemlenmiştir. ATP kaslarda 4mm/kg ve PC' de 16 m/kg
oranında bulunmakta ve bu miktar erkek ve kadında yapılan
ölçümlerde aynı çıkmaktadır. Bu veriler kısa süreli şiddetli eforlar
(kısa mesafe koşuları) da kadınların erkeklerden çok geri
kalmadığını göstermiştir.
Laktik asit sistemi bakımından yapılan araştırmalar, maksimal
egzersizlerde, kadınlarda kan laktik asit düzeyinin erkeklerinkine
göre daha düşük olduğu sonucunu ortaya koymuştur. Buna
neden olarak da kadınlarda kas kitlesinin daha az oluşu
gösterilmektedir.
Bu nedenle kadınların laktik asit sistemini geliştirecek
yönde antrenman programları yapılmalıdır.
10-12 yaş aralığı hariç, aerobik kapasiteye bakıldığında
kadınlar, erkeklerden %15- 25 kadar daha düşüktür.
Elit kadın - erkek futbolcuların maç esnasındaki fiziksel
profillerine bakıldığında yukarıda anlattığımız konular daha net
bir şekilde ortaya çıkacaktır. Ancak son yapılan maç analizlerinin
kadın futbolcuların erkeklere oranla daha disiplinli, oyuna saygı
(taktik faul, zamandan çalma) açısından da daha önde olduğu
verileri unutulmamalıdır.
En önemli üç sorun.
Kadın sporcuların karşılaşabileceği sorunlar incelendiğinde ise üç
konu öne çıkmaktadır.
1. Menarş dönemi
Yukarıda da belirttiğimiz gibi kadın futbolcuların menarş
dönemlerindeki ağrı, antrenman yapmama durumu, yüzdeye
vurulduğunda çok azdır. Yapılan araştırmalara göre; menarş
döneminin ikinci gününden itibaren performansta yükselme
olduğu açıklanmıştır. Spor yapan oyuncuların ise ağrılarının
azaldığı tespit edilmiştir. Ayrıca yapılan araştırmalar sonucunda ; Türk elit kadın
sporcularında, sporun menstruel periyodu değiştirebildiği ve
menstruasyonun sportif aktiviteyi daha çok fiziksel ve
psikolojik olarak etkileyebileceği düşünülmektedir.
2. Beslenme alışkanlıkları
Sosyal ortamda kabul görmek ve sağlıklı kilo yerine trend olan beden
ölçülerine sahip olmak isteyen genç kadın sporcular, aşağıdaki sorunlarla
karşı karşıya kalabilmektedir.
• Dengesiz beslenme
• Hızlı kilo alıp verme
• Bağışıklık sistemini ve kardiyovasküler sistemi tehlikeye atma, işlevini
azaltma
• Düzeltilemez kemik hasarlarına sebep olma.
• Antrenman uyumu ve antrenman performansında düşme
• Yapılacak antrenmanı erteleme
• Sakatlık riskinin artması.
3. Osteoporoz
20'li yaşlara kadar kemik oluşumu tamamlanır ve kemikler 35'li yaşlara
kadar kalsiyum depolar. Bu dönemden sonra özellikle menopoz ve yaşlılık
döneminde kalsiyum emilimi azalır ve kemik erimesi (osteoporoz) riski
büyük oranda artar. Kalsiyum erken dönemde yeterli derecede
tüketilmezse vücutta yeterli depo oluşmayacağından kemik kaybı riski de
artar. Diyetle yetersiz kalsiyum tüketimi, düşük kemik mineral yoğunluğuna
ve stres kırıklarına neden olmaktadır. Sporcuların diyetlerinde düşük olarak
tüketilen en önemli mineraller, özellikle kadın sporcularda kalsiyum, demir
ve çinkodur. Osteoporoza karşı korunmak ve kalsiyumun vücutta sağladığı
fonksiyonların devamlılığı için beslenme programında yeterli düzeyde
kalsiyumun alınması oldukça önemlidir. Kalsiyum yeterli tüketildiğinden
emin olunması gereken minerallerin başında yer alır.
Üçlemenin Önlenmesi:
Sağlık muayenelerinin hazırlık döneminde yapılması; enerji
ve besleyici besinlerin yenmesi, menarş dönemlerinin
tarihlerinin alınması, vücut kompozisyonunu, boy-kilo oranını,
stres eşiği, kardiyak muayene ve depresyon ile ilgili
çalışmaların yapılması.
• Yeterli demir alımını almak(kırmızı et, yeşil lifli sebzeler vb..
gıdalarla beslenmeyi sağlamak ki vejeteryan olan sporcular
demir açısından büyük risk taşırlar.
• Kan testlerinin her oyuncu için her sezon yapılması; demir ve
hemoglobin seviyesinin belirlenmesi.
• Vitamin ve kalori takviyesi için teşvik etmek.
• Düzenli antrenman yapmak.
AMAÇLAR:
* Sağlıklı bir neslin yetişmesi için Kadınların hem kişisel gelişimini sağlamak hem de geleceğin anneleri olarak çocuklarını doğru bir şekilde yönlendirmelerini desteklemek
* Kadın Futbolunun yaygınlaşmasını sağlamak ve ayrıca kızların futbol oynamasını teşvik etmek, lisanslı kadın futbolcu sayısını artırmak
* Kadınların futbola ilgisini arttırmak
* Kadın futbolunun altyapısını geliştirmek
* Okullarda futbol oynayan kızların oranını artırmak
AMAÇLAR:
* Sağlıklı bir neslin yetişmesi için Kadınların hem kişisel gelişimini sağlamak hem de geleceğin anneleri olarak çocuklarını doğru bir şekilde yönlendirmelerini desteklemek
* Kadın Futbolunun yaygınlaşmasını sağlamak ve ayrıca kızların futbol oynamasını teşvik etmek, lisanslı kadın futbolcu sayısını artırmak
* Kadınların futbola ilgisini arttırmak
* Kadın futbolunun altyapısını geliştirmek
* Okullarda futbol oynayan kızların oranını artırmak
Yorumlar
Yorum Gönder