Sporcunun, kendi spor dalındaki hareketleri kontrol altında tutabilme yeteneği olarak tanımlanabilir. Tüm sportif üst düzey hareketlerde üç özellik bulunur. Bu özellikler karşılıklı olarak birbirlerine bağımlıdırlar ve mükemmel bir kontrol düzeyini yansıtırlar.
1.Etkinlik:
Genellikle sporcu seçtiği spor dalında üst düzeyde başarılı olmayı amaçlar.
2.Verimlilik:
Az enerji kullanımı ile bir işin gerçekleştirilmesidir. Ulaşılmak istenen amaç göz önüne alındığında, hareketin bu verimliliği, performansın zaman içerisinde sürdürülebilmesi için bir ön koşuldur.
3.Performans:
Yarışma ile karşı karşıya gelindiğinde, üst düzeyde sportif bir hareket yeterince sağlamlaştırılmış olmalıdır, ancak bu durumda sporcu hareketini gerektiği kadar tekrar edebilir.
Eğitici bu üç özellik üzerinde derinlemesine bilgi sahibi olmalıdır. Sadece bu bilgiler sayesinde, üst düzey bir uygulamayı gerçekleştirmeyi amaçlayan sporcu gelişimine olanak sağlayan, kazanılmış pedegojik durumlar bulabilir.
Olgunlaşma Etapları:
Çocuğu yaşadığı sosyal ve fiziki ortama son derece bağımlı kılan şey, sinir sisteminin doğuşta büyük bir olgunlaşma eksikliği göstermesidir. Bu az gelişmişlik aslında onun için önemli bir şanstır. Çünkü, gelişimi ilerledikçe biriken deneyimler belleğine yerleşmiş, çizilmiştir ve şu anda olduğu ve ileride olacağı durumlarda bir fon tuali yerine geçer. Çocuğun beyni 6 yaşında yetişkin durumdaki ağırlığının % 90 ına ulaşır. Hayatın ilk yıllarında morfilijik ve organik gelişime göre, sinir sisteminde erken gelişme görülür.
Motor yetenek düzeyinde çocuk ancak sinirsel olgunluğun ona verdiği şeyi gerçekleştirebilir. Bu çocukluk ve yetişkinlik döneminde git gide gelişir ve yeteneklein ortaya çıkmasına olanak sağlar, çocuk bu yeteneklede kendini gösterir. Bu uzun olgunluk dönemini ihmal etmek onun gelişimin ihmal etmek anlamına gelir.
Çocukluk dönemi sonsuz bir eleştiri dönemidir, bu dönemde çocuğun yaptığı ile potansiyel olarak yapabileceği şey arasında ilişki kurmak ilginç olabilir. Egzersiz yapma anlamındaki egzersiz kavramı burada tüm önemi ile ortaya çıkar.
0 - 4,5 Ay :
Bebeklik döneminde gözlerini ve ellerini birlikte kullanır ve bunu bir uyarıcının olduğu bir ortamda daha iyi yapar. Altı aylık iken nöromosküler olgunluğa sahip olduklarından,yatay bakış ve vücudun pozisyonu gözle görülür bir biçimde bilgi alışverişini ve içinde bulunduğu ortamdaki deneyimlerini arttırır. Yürüyüş alanını genişletir bu olasılıklar çocuğun egzersizi ile güncelleştirilmelidir.
0 - 3 Yaş:
Yürümeyi öğrendikten sonra göz ve el arasında koordinasyona gereksinim duyulur. Koordinasyonlar daha karmaşık maniulasyonların doğmasına öncülük eder ve bunları önemsemek gerekir. Çok çeşitli oyunlar vardır, isteğe bağlı olarak küçük materyaller de kullanılabilir.
3 - 6 Yaş:
Yürümeyi iyice öğrendikten sonra çocuğun aktiviteleri olağan üstü bir biçimde değişir. Çocuğun projelerini dinlemek, dikkat limitlerini aşmamak gerekir, eğitimci bireysel düzeyde çeşitli aktiviteler seçmelidir. Bütün uygulamalarda işin oyun boyutu korunmalıdır. 6 yaşındaki çocuk morfolijik olduğu kadar psikolojik açıdan da dengelidir.
6 - 8,9 Yaş:
Egzersizin sürekliliği miktarı ve kalitesi çok önemlidir. Hareketin kontrol yeteneği çocuğun yeterince egzersiz yapması şartıyla kesinleşir; top sektirmek, koşan birini yakalamak, top sürmek vb. egzersizlerle motor gelişmi sağlamak için fırsat verilmelidir. Ele alınan uygulamalar bireysel özelliklerini korumalarına rağmen önceki yaş gurubundan daha karmaşıktır ve daha ileri koordinasyonları içerir.
9 - 12 Yaş:
Düşünülenin aksine enerji sarfiyatını sınırlama koşu ile en karmaşık motor öğrenimler işte bu yaşlarda ele alınır. İyileşmeler ve doğrulamalar çok geç olursa, bu dönem geçtikten sonra, nöromotor amaç bütünüyle aynı düzeyde olmadığı anlamına gelir. Elbette bu durumda yeni yetiler kazanılacaktır, ancak etkinliği ve verimliliği daha az olacaktır.
SONUÇ:
Etkili, verimli ve kullanılabilir bir harekete ulaşmak, önce sporcunun geçmişi, sonra da özellikle 0-12 yaşları arasında yaptığı sportif faaliyetler üzerine araştırma yapmak gerekmektedir. Bu da çocuğun aktivitelerini, denemelerini, yanılgılarını ve en ince düzeyde çocuğun koordinasyonlarını göz önüne sermeye katkı sağlar. Bu aktiviteler bir amaca göre uygulanmalıdır, özellikle bu bilgiler daha sonra hangi spor disiplininde uğraşacağının karar verilebileceğini ortaya koyacaktır. Daha sonra , zaman içerisinde organize olan motor yetenek, sportif kariyer boyunca yeni öğreniler ile gelişir.
İlker KARABACAK
Çocuk Futbol Antrenörü
Yorumlar
Yorum Gönder